Kubbealti Lugati / İlhan Ayverdi
- Ayrıntılar
- Kategori: Ansiklopedik Bilgiler
Nasıl bir sözlük düşünüldü?
Bu sözlük, sâdece yaşayan Türkçemizi değil târihî seyri içinde Türk dilinin kazanmış olduğu zenginlikleri de gözler önüne sermek, Türk çocuklarına geçmişleriyle bağ kurmalarında ve milletlerin târihlerinde daha dün demek olan 100 – 150 senelik metinleri okuyup anlayabilmelerinde yardımcı olmak amacıyla hazırlanmı ştır.
Dil taşıyıcıdır; bir milletin kültürünü, sanatını, îmânını, düşünüş sistemini, yaşayış özelliklerini, sâhip olduğ u değerleri asırlar boyunca dünden bu güne taşıyan kutsal bir nehir gibidir. Bu sözlük Türk dilinin bu nehirden alınan bir dökümü, bir nevi envanteridir. Târihî dil sözlüğü, konuşulan dilin sözlüğü vb. tasnişerin dışındadır.
Sözlüğümüzde devirlerini tamamlayıp unutulmakta olan ve büyük bir gayretle dilimizden atılmak istenen kelimelere, yaşayan Türkçe kelimelere ve yeni türetilenlere yer verilmiş olması bundan dolayıdır. Bizi bu yola sevkeden, Türk diline yapılan kasıtlı müdâhaleler sonucunda dilimizin gittikçe fakirleşmekte ve ifâde yeteneğini kaybetmekte oluşudur. Daha önce kullanılmış olan âşikâr, bedîhî, dekolte, münhal, müstehcen… gibi 12 kelimenin bir tek açık kelimesiyle karşılanması dilde nasıl bir kavram kargaşasına yol açar, nüanslar nasıl kaybolur ve bu müdâhale dili nasıl fakirleştirir, düşünülmeye değer! Bu pek çok misalden bir tânesidir.
